No municipio de Cedeira (A Coruña), escondido tras bosques de frondosas árbores e animais salvaxes, ao bordo de enormes cantís que miran ao Atlántico, atópase Santo André de Teixido co seu nomeado santuario.
Para chegar alí é necesario ascender pola empinada serra da Capelada, pasando por camiños tan fermosos como duros, pero paga a pena o esforzo. Xa só as vistas desde arriba meréceno.
Pero este curioso pobo ten moito máis…
Trátase dun dos lugares de peregrinación máis importantes de Galicia, situándose xusto por detrás de Santiago de Compostela en canto a número de visitantes; e é que aínda que o seu templo data do século XII, xa os pobos prerromanos rendían culto a outras divindades moito antes.
Como reza o famoso devandito popular, “A Santo André de Teixido vai de morto quen non foi de vivo”, e é que é imperativo visitar a vila polo menos unha vez na vida.
Segundo conta a lenda, o Apóstolo Santo André, canso de ver que ninguén peregrinaba ao seu santuario e como todo o mundo ía visitar a tumba do Apóstolo Santiago, queixouse a Deus. Este, ao velo tan triste, prometeulle que ninguén volvería entrar no reino dos ceos sen pasar antes polo seu templo e, se non o fixese en vida, faríao morto. E non só iso, senón que o faría reencarnado en sapo, cobra ou lagarto.
A propia orixe do templo é tamén foco da lenda, posto que o que se di é que San Andrés envorcara na súa barca fronte aos cantís da zona converténdose esta nunha roca, polo que Deus decidiu concederlle ese santuario.
Non é de estrañar que, con esta carta de presentación, o lugar estea cheo de mitos e lendas en de todo tipo. Desde os que aseguran que alí se atopa enterrado un óso do mesmísimo santo ata os que afirman cruzarse algunha noite coa Santa Compaña.
Segundo din, quen vai ata alí debe depositar unha pedra nalgún dos numerosos milladoiros que hai polo camiño e facerse cun ramo de “herba de namorar” antes de finalizar a visita.
Pero Santo André de Teixido está cheo doutras moitas tradicións, como a de achegarse á Fonte do Santo e beber dos tres caños sen apoiar as mans na fonte. Ademais, unha vez feito isto, débese tirar unha faragulla de pan na auga e, se frota, os desexos que un pida fanse realidade. Non se preocupe se non trouxo pan: nas numerosas tendas de souvenirs que rodean o templo pódese compra en forma de figuriña. E aquí vai outro mito: esas figuriñas, chamados “sanandreses”, protexen ao que as leve encima.
O certo é que o de render culto aos mortos non é algo novo aquí, pois en toda a serra da Capelada hai numerosos enterramentos prerromanos que datan de fai miles de anos, e xa os celtas pensaban que era neste lugar onde estaba a porta cara ao máis aló. Con todo, ao longo do tempo, o misterio e a maxia foron crecendo ata facer de Santo André de Teixido un dos lugares máis curiosos de Galicia.
Unha útima curiosidade: din que nesta zona, xusto encima de onde se sitúa o santuario, termina a Vía Láctea, e é por iso é común na zona chamala “Camiño de Santo André”.
Atréveste a vir?